Το σημαντικό πρώτο βήμα για την ανάπτυξη του podcast σας είναι να καταλήξετε σε μια γενική ιδέα (concept). Πώς θα το πετύχετε αυτό; Ακολουθούν κάποιες σχετικές ερωτήσεις για να προβληματιστείτε.
Ποια είναι η μορφή;
Η μορφή αναφέρεται στο στιλ του podcast σας. Υπάρχουν πολλές επιλογές. Για παράδειγμα, μπορείτε να επιλέξετε να είστε ο μόνος ομιλητής κατά τη διάρκεια των επεισοδίων ή να υποβάλλετε ερωτήσεις σε έναν/μία ή περισσότερους καλεσμένους για να τις απαντήσουν. Επίσης, μπορείτε να ακολουθήσετε μια πιο αφηγηματική προσέγγιση. Φυσικά, είναι δυνατή και η επιλογή μικτής μορφής. Είναι σημαντικό η μορφή να ταιριάζει με τους στόχους σας και το θέμα προς συζήτηση. Θα πρέπει να επιλέξετε μια μορφή που θα απευθύνεται με αποτελεσματικό τρόπο στο κοινό σας και να προκαλεί την ενεργό συμμετοχή του. Για να ξεκινήσετε ουσιαστικό διάλογο για ένα δύσκολο θέμα, εισηγούμαστε να έχετε καλεσμένους, που μπορούν να εκφραστούν εύγλωττα και εύστοχα, να απευθυνθούν στην ομάδα-στόχο, να φέρουν μια συγκεκριμένη τεχνογνωσία, να ανοίξουν νέες προοπτικές ή/και που, υπό κανονικές συνθήκες, δεν θα μιλούσαν δημόσια για το θέμα αυτό. Εξάλλου, οι καλεσμένοι μπορεί να προσελκύσουν και ένα συγκεκριμένο ακροατήριο και, με τον τρόπο αυτό, να επωφεληθείτε κι εσείς στην προσπάθειά σας να προσεγγίσετε το συγκεκριμένο ή ακόμα και ένα ευρύτερο κοινό.
Ποιος/-α θα αναλάβει την παρουσίαση;
Μπορείτε να παρουσιάσετε το podcast μόνοι σας, αλλά και να ζητήσετε τη βοήθεια συμπαρουσιαστή/-τριας, που μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο δυναμικού και ενδιαφέροντος podcast, ειδικά εάν φέρει τις δικές του/της απόψεις και ερωτήσεις. Ένα άλλο όφελος είναι ότι, ενδεχομένως, η διαδικασία να γίνει πιο διαχειρίσιμη, εφόσον θα μοιραστείτε τις εργασίες για τη δημιουργία του podcast με ένα άλλο άτομο. Ωστόσο, θα πρέπει πάντα να επιλέγετε για τον ρόλο αυτό ένα άτομο με το οποίο μπορείτε να συνεργαστείτε καλά.
Τι γίνεται με τον τόνο του podcast και τη γενικότερη προσέγγισή σας;
Θα πρέπει να σκεφτείτε τον τόνο του podcast και τη γενικότερη προσέγγιση σας: τον τρόπο που επικοινωνείτε και μεταφέρετε πληροφορίες. Τι είδους στιλ και γλώσσα ταιριάζει στην ομάδα-στόχο σας και στο υπό συζήτηση θέμα; Χαλαρό ή σοβαρό; Ανεπίσημο ή επίσημο; Αυθόρμητο ή προσχεδιασμένο; Να είναι κατανοητό σε όλους ή να απαιτούνται ειδικές γνώσεις; Να απευθύνεται σε νεανικό κοινό ή σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας; Ό,τι κι αν επιλέξετε, θα πρέπει με τον τόνο που θα υιοθετήσετε να μπορείτε να προσεγγίσετε την ομάδα-στόχο σας. Επομένως, βεβαιωθείτε ότι η γλώσσα που θα χρησιμοποιήσετε θα είναι απλή και κατανοητή.
Πού θα κάνετε τις ηχογραφήσεις;
Όταν σκέφτεστε τη γενική ιδέα, πρέπει να σκεφτείτε την τοποθεσία στην οποία θέλετε να ηχογραφήσετε. Μπορείτε να ηχογραφήσετε στο σπίτι σας ή σε στούντιο, αλλά και σε εξωτερικό χώρο, π.χ. σε κοινοτικό κέντρο, σχολείο ή χώρο εργασίας. Μπορείτε να επιλέξετε μια τοποθεσία που σχετίζεται με το θέμα της συζήτησης, ένα μέρος που υποστηρίζει την ιστορία των καλεσμένων σας ή/και ένα μέρος που απευθύνεται στην καρδιά των ακροατών. Για ένα podcast με ερωταπαντήσεις, ενδεχομένως να υποβοηθήσει η επιλογή μιας οικείας τοποθεσίας για τους καλεσμένους που αποπνέει μια αίσθηση αναγνώρισης και αποδοχής. Όταν επιλέγετε την τοποθεσία, να λαμβάνετε πάντα υπόψη τους ήχους του περιβάλλοντος, καθώς οι ήχοι αυτοί μπορούν είτε να βελτιώσουν την ατμόσφαιρα είτε να προκαλέσουν αναστάτωση.
Πώς θα προκαλέσετε την ενεργό συμμετοχή των ακροατών;
Θέλετε να ξεκινήσετε έναν ουσιαστικό διάλογο με το podcast σας, αλλά πώς μπορείτε να συμπεριλάβετε τους ακροατές στη συζήτηση; Υπάρχουν πολλές επιλογές. Για παράδειγμα, δώστε στους ακροατές σας την ευκαιρία να υποβάλουν ερωτήσεις που σχετίζονται με το θέμα του podcast ή υποβάλετε εσείς οι ίδιοι ερωτήσεις προς το κοινό σας. Καλέστε τους να μοιραστούν τις εμπειρίες, τις απόψεις και τις συμβουλές τους για τα υπό συζήτηση θέματα, π.χ. μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Λάβετε υπόψη ότι το podcast για ένα ευαίσθητο θέμα, όπως η ριζοσπαστικοποίηση ή ο εξτρεμισμός, μπορεί να προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις και έντονες συζητήσεις. Μερικές φορές, αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να είναι γεμάτες μίσος ή προσβλητικές για εσάς ή άλλους. Θα πρέπει να σκεφτείτε πώς θα αντιδράσετε σε τέτοιες καταστάσεις εκ των προτέρων. Θα επανέλθουμε σε αυτό αργότερα.
Άσκηση
Φανταστείτε: αποφασίζετε να χρησιμοποιήσετε τη μορφή συνέντευξης για το podcast σας. Ποιους καλεσμένους θα φιλοξενήσετε και γιατί;
Σκεφτείτε το θέμα της συζήτησης, τους στόχους σας και τι θέλετε να επιτύχετε σε σχέση με την ομάδα-στόχο σας. Γράψτε την απάντησή σας στο τέλος αυτού του Θέματος, Δραστηριότητα 1
Επίσης, σκεφτείτε καλεσμένους των οποίων η φωνή δεν ακούγεται σχεδόν ποτέ για το θέμα, αλλά μπορούν πράγματι να παρέχουν πολύτιμες ή νέες οπτικές. Ποιους θα καλέσετε για να μιλήσουν στο podcast σας και γιατί; Γράψτε την απάντησή σας στο τέλος αυτού του Θέματος, Δραστηριότητα 1
Παράδειγμα
Για το podcast «Ανθεκτικότητα» η μορφή συνέντευξης θεωρήθηκε η καταλληλότερη. Οι δημιουργοί ήθελαν να αφήσουν τους επαγγελματίες στον τομέα της νεολαίας να συζητήσουν πώς προσεγγίζουν το θέμα της δημιουργίας συνθηκών ανθεκτικότητας απέναντι σε πολωτικές, ριζοσπαστικές και άλλες αρνητικές επιρροές. Στόχος τους ήταν να ανοίξει το θέμα προς συζήτηση και να προβάλουν παραδείγματα αναφορικά με τον τρόπο προσέγγισης τέτοιων ζητημάτων από παιδαγωγική άποψη. Όσοι ενεπλάκησαν με το Free2Move στο Zwolle μιλούν για τις εμπειρίες τους στο επεισόδιο 3.