Όπως αναφέρθηκε, η συνέντευξη με έναν/μία καλεσμένο/-η μπορεί να είναι ένας καλός τρόπος για να εισαγάγετε προς συζήτηση ευαίσθητα θέματα. Μια τέτοια συνέντευξη μπορεί να οργανωθεί με διαφορετικούς τρόπους. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε για να ενημερώσετε ή να ευαισθητοποιήσετε τους ακροατές για ένα δύσκολο θέμα ή για να κοινοποιήσετε προσωπικές ιστορίες για ένα θέμα, ούτως ώστε να φέρετε το θέμα αυτό πιο κοντά στους ακροατές σας κι έτσι να μπορούν να το κατανοήσουν και να συσχετιστούν με αυτό. Έχοντας ετοιμάσει το σενάριο, θα είστε καλύτερα προετοιμασμένοι για να κάνετε τη συνέντευξη.
Άσκηση
Σε αυτή την άσκηση, θα δημιουργήσετε σε 6 βήματα ένα σύντομο σενάριο για το podcast, στο πλαίσιο του οποίου θα έχετε μια σε βάθος συνέντευξη για το θέμα που θέλετε να συζητήσετε.
Βήμα 1: Σκεφτείτε από ποιον/-α θέλετε να πάρετε συνέντευξη για αυτό το θέμα. Γιατί είναι το κατάλληλο άτομο για να μιλήσετε;
Βήμα 2: Αποφασίστε τι είδους συνέντευξη θέλετε να πραγματοποιήσετε και για ποιο σκοπό. Έχετε ετοιμάσει το βασικό κατευθυντήριο ερώτημα;
Βήμα 3: Γνωρίστε τον/την καλεσμένο/-η σας και μάθετε για τη σχέση ή εμπλοκή του/της με το θέμα. Μπορείτε να παρουσιάσετε τον/την καλεσμένο/-η σας με λίγες προτάσεις;
Βήμα 4: Σκεφτείτε τέσσερις σχετικές ερωτήσεις ανοιχτού τύπου για το θέμα που θα υποβάλετε στον/στην καλεσμένο/-η σας. Σκεφτείτε και μια ερώτηση για να σπάσετε τον πάγο και να χαλαρώσετε την ατμόσφαιρα.
Βήμα 5: Δώστε προσοχή στη δομή. Οι ερωτήσεις έχουν λογική συνέχεια και συνδέονται μεταξύ τους; Πόσο χρόνο θέλετε να διαθέσετε για κάθε ερώτηση;
Βήμα 6: Σκεφτείτε πώς θα τελειώσετε τη συνέντευξη. Θέλετε να ρωτήσετε κάτι τον/την καλεσμένο/-η ή τους ακροατές σας πριν το τέλος;
Καταλήξατε στο προσχέδιο του σεναρίου σας; Εξασκηθείτε σε αυτό με κάποιο κοντινό σας άτομο και ζητήστε ανατροφοδότηση. Μην ξεχνάτε ότι το σενάριο σάς προσφέρει γενικές κατευθυντήριες γραμμές και δεν χρειάζεται να το ακολουθείτε κατά γράμμα. Η απαραίτητη ευελιξία και προσαρμοστικότητα θα έχουν ως αποτέλεσμα μια πιο δημιουργική και ουσιαστική συζήτηση.
Σε αυτό το τμήμα της ενότητας, εστιάζουμε στο άνοιγμα συζητήσεων γύρω από ευαίσθητα θέματα, επομένως χρειάζεται να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο θα προσεγγίσετε μια συνέντευξη ή μια συζήτηση για ένα τέτοιο θέμα.
Μερικά πράγματα που πρέπει να σκεφτείτε είναι: η προετοιμασία, η γλώσσα και η στάση.
Προετοιμασία
Πρέπει να είστε καλά προετοιμασμένοι για μια συνέντευξη σε ένα ευαίσθητο θέμα, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως. Αυτή η προετοιμασία θα περιλαμβάνει, πιθανότατα, μια εκ των προτέρων επικοινωνία με τον/την καλεσμένο/-η σας για να κατανοήσετε την άποψή του/της για το θέμα, να τον/την ρωτήσετε εάν υπάρχουν επιμέρους θέματα που δεν αισθάνονται άνετα να συζητήσουν και να του/της δώσετε την ευκαιρία να ρίξει μια ματιά στα είδη των θεμάτων που θέλετε να συζητήσετε.
Γλώσσα
Οι λέξεις έχουν πολύ μεγάλη δύναμη. Μια λέξη ή φράση φαινομενικά ουδέτερη ή ασήμαντη μπορεί να έχει σημασία για άλλα άτομα, σε σημείο που, μερικές από αυτές, θα μπορούσαν να θεωρηθούν προσβλητικές ή πατερναλιστικές. Σκεφτείτε τις λέξεις-κλειδιά που θα χρησιμοποιήσετε και τις έννοιες που θα θίξετε στη συνέντευξή σας, καθώς και τη διατύπωση των ερωτήσεών σας. Μήπως κάποιες από αυτές θα μπορούσαν να εκληφθούν διαφορετικά από τον σκοπό σας και τον τρόπο που θα τις χρησιμοποιήσετε; Εάν έχετε σκοπό να χρησιμοποιήσετε αμφιλεγόμενη ορολογία, θα ήταν καλή ιδέα να εξηγήσετε τι εννοείτε με την ορολογία αυτή κατά τη διάρκεια της συνέντευξη. Μην υποθέσετε ότι ο/η καλεσμένος/-η σας και το κοινό σας έχουν το ίδιο επίπεδο κατανόησης για το θέμα.
Στάση
Εκτός από τη γλώσσα, σημαντική είναι και η στάση σας. Είναι σημαντικό να δείχνετε γνήσιο ενδιαφέρον για τους καλεσμένους σας και να ακούτε ενεργά τι έχουν να πουν. Οι καλεσμένοι σας σίγουρα θα καταλάβουν αν η προσέγγισή σας είναι ειλικρινής. Θα νιώσουν αν ακούτε πραγματικά αυτά που λένε ή αν σας απασχολούν περισσότερο οι σκέψεις για την επόμενή σας ερώτηση. Επιπλέον, θα πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα και τη μη λεκτική επικοινωνία. Είναι σημαντικό να κρατάτε μια ανοιχτή στάση και να κοιτάζετε τους καλεσμένους κατά τη διάρκεια της συζήτησης, καθώς με τον τρόπο αυτό επιδεικνύετε ενδιαφέρον. Επίσης, προσέξτε πώς θα διατυπώνετε τις (συμπληρωματικές) ερωτήσεις σας και πώς θα αποκρίνεστε. Παρέχετε στους καλεσμένους σας το απαραίτητο περιθώριο για να διηγηθούν την ιστορία τους; Ελέγχετε σε υπερβολικό βαθμό τη συζήτηση; Τι θα κάνετε αν διαπιστώσετε ότι αρχίζετε να αισθάνεστε απολογητικοί ή απογοητεύεστε κατά τη διάρκεια της συζήτησης;
Άσκηση