Onderwerp 2: Beginnen met opnemen

Nu je goed bent voorbereid, kan je aan de slag gaan met het opnemen. Maar waar moet je nu precies op letten wanneer je aan de slag gaat met het opnemen. Hieronder volgen een aantal praktische tips.

Zorg voor een geschikte opname ruimte
Een geschikte ruimte kan de kwaliteit van je opname erg ten goede komen. Wanneer je niet in een speciale ingerichte opnamestudio opneemt, dan is het handig om een kleine stille ruimte te gebruiken die zoveel mogelijk geluidsdicht is en die weinig galm of echo heeft (een zogenoemde ‘droge akoestiek’). Is de akoestiek niet ideaal en heb je een beperkt budget, dan kan je met wat kleine ingrepen al het een ander verbeteren. Zo lees je op het internet vaak de tip dat het plaatsen van een dekbed achter de spreker(s) al een groot verschil maken. Wil je de hele ruimte droger laten klinken? Plaats dan materialen en meubels met zachte oppervlakten in de ruimte, zoals gordijnen of banken. Je kan ook overwegen te investeren in speciale akoestische panelen. Natuurlijk is het fijn als de plek waar je opneemt ook functioneel en comfortabel is ingericht. Zorg bijvoorbeeld voor een goede tafel voor je opnameapparatuur en een aantal stoelen waarin jij en je gasten gemakkelijk kunnen zitten en spreken. Wil je je handen vrij hebben tijdens het opnemen, zet dan ook enkele (tafel)statieven voor microfoons neer. Dit kan ook bijdragen aan een goede microfoontechniek.

Voorkom en vermijd storende omgevingsgeluiden
Je wilt voorkomen dat ongewenste omgevingsgeluiden je opname verpesten. Het kan bijvoorbeeld gaan om storend geluid van buitenaf of van elektrische apparaten. Soms zijn het ook geluidsbronnen waar je niet als eerste aan denkt, zoals HVAC-installaties, computerventilatoren of een ‘lekkende’ koptelefoons. Een manier om te controleren of je last hebt van storende omgevingsgeluiden is het maken van een korte testopname van de stilte (‘room tone’). Deze korte opname kan vervolgens ook weer van pas komen bij het bewerken van je podcast. Je kan het opgenomen natuurlijke kamer geluid namelijk gebruiken ter vervanging van stukken die je wegknipt. Zo blijft de opname natuurlijk klinken. Heb je last van omgevingsgeluiden? Zoek uit waar ze vandaan komen en kijk wat je kan veranderen.

Soms wil je bewust omgevingsgeluid opnemen ter ondersteuning van je verhaal. Bijvoorbeeld als je op locatie opneemt. Zorg er dan voor dat het geluid van de spreker goed in balans is met het achtergrondgeluid dat je wilt opnemen. Neem je buiten op? Dan kan wind een storende factor zijn. Vaak kan je hinder door windgeruis verminderen door uit de wind gaan staan of de wind de rug toe te keren. Ook een windkapje of –scherm voor de microfoon wil vaak helpen.

Kies de geschikte microfoon(s)
Dynamische en condensatormicrofoons worden het meest gebruikt bij podcasting. Beiden hebben hun eigen voor- en nadelen. Wanneer je te maken hebt met een ruimte met enig omgevingsgeluid of galm dan kan je het beste een dynamische microfoon gebruiken. Dit komt omdat ze minder gevoelig zijn dan de condensatormicrofoons. Neem je op in een speciale ingerichte geluidstudio dan wordt de condensatormicrofoon juist interessant. Deze sensitieve microfoons leggen je stem met veel diepte en detail vast, maar zijn dus wel gevoeliger voor omgevingsgeluid. Ook zijn condensatormicrofoons vaak duurder en hebben ze een (fantoom)voeding nodig. Wanneer je bepaalt welke microfoon(s) je wilt gebruiken denk dan goed na over de aansluiting. Microfoons met een USB zijn weliswaar gemakkelijk qua aansluiting en gebruik, maar minder handig als je met meerdere microfoons wil opnemen. In dat geval kan je beter gebruiken maken van microfoons met een XLR-aansluiting. Om deze met je computer te kunnen gebruiken heb je wel een audiointerface of een mixer (met USB-connectiviteit) nodig. Dit vereist dus extra apparatuur.

Controleer of je geluidssignaal binnenkomt
Voordat je van start gaat met opnemen wil je weten je of het geluidssignaal van de microfoon goed binnenkomt. Geen signaal? Controleer dan of de microfoon (of audiointerface of mixer waarin deze is ingeplugd) is geselecteerd als inputapparaat in de applicatie waarmee je opneemt. Bekijk in DAW-applicaties zowel de algemene instellingen als de instellingen bij het spoor (‘de tracks’) waar je wilt opnemen. Loop ook na of je alles goed hebt ingeplugd en je bekabeling in orde is.

Bepaal hoe luid het signaal binnenkomt
Komt je signaal binnen, bepaal dan hoe hard het binnenkomt. Wanneer je te hard opneemt krijg je een overstuurd geluid. Als je een koptelefoon gebruikt bij het opnemen kan je dit meestal snel horen. De meeste opnameprogramma’s hebben ook niveaumeters die laten zien hoe hard je signaal binnenkomt. Dat gebeurt vaak met de kleuren groen, geel en rood. Slaat je meter rood uit, dan komt het signaal te hard binnen. De snelle en gemakkelijke oplossing is het opnameniveau (ook wel ‘gain’ genoemd) van je microfoon wat lager te zetten (zorg dat je binnen het groene bereik blijft). Pas tegelijkertijd op dat je niet te zacht opneemt. Hoewel je het volume tijdens de montage kan verhogen, kan dit ruis met zich meebrengen. Ook hier kan je bij het editen wat tegen doen, maar liever voorkom je dit.

Oefen je microfoontechniek
Voor een goede opname is een goede microfoontechniek erg belangrijk. Let er bijvoorbeeld op dat je goed in de microfoon spreekt en dat je microfoon een goede hoek heeft. Ook is het belangrijk dat je met de microfoon de juiste afstand van je mond bewaart. Houd je de microfoon te veraf dan wordt het geluid niet alleen holler en zachter, ook worden omgevings- en ruimtelijke geluiden beter hoorbaar. Houd je de microfoon te dichtbij, dan kan je weer last krijgen van oversturing-, ademhalings- of plopgeluiden. Dat laatste kan je overigens wel verminderen door een plopkap of popfilter te gebruiken. Oefen vooraf met je microfoon om de juiste afstand en hoek te vinden. Gebruik daarbij waar mogelijk een koptelefoon. Dan kan je direct wennen aan hoe je stem klinkt wanneer je opneemt.

Raak bekend met je DAW-applicatie
Voor de meeste DAW-applicaties geldt dat je de basisfuncties voor het opnemen meestal redelijk snel onder de knie kan krijgen. Desalniettemin is het aan te raden je hierin te verdiepen en voorafgaand aan de opname al wat te experimenteren. Op het internet kan je vaak veel informatie en tips vinden die je helpen het meeste uit je applicatie en apparatuur te halen. Het is sowieso handig om te leren hoe je binnen je applicatie met meerdere audiosporen (‘tracks’) kunt werken. Dit kan je gebruiken om meerdere sprekers tegelijkertijd op te nemen. Ook vergroot het de mogelijkheden wanneer je podcast wilt gaan bewerken.