Onderwerp 3: Een evaluatieplan maken

Voor elk vorm van evaluatie is het nuttig om een evaluatieplan te maken. Dit geeft richting aan je evaluatie en helpt je bij de opzet en uitvoering. Het liefst maak je al een evaluatieplan voordat je podcast lanceert. Dit vergroot de mogelijkheden die je hebt voor evaluatie en helpt je tijdig de juiste informatie te verzamelen.  We bespreken hier een aantal aspecten die je op weg kunnen helpen bij het opstellen van een evaluatieplan. Op internet zijn er daarnaast diverse tools te vinden die je meer assistentie kunnen bieden. Zo biedt de Nederlandse Rijksoverheid via de Expertise Unit Sociale stabiliteit een Evaluatie Toolkit met tips en stappenplannen voor verschillende vormen van evaluaties voor programma’s gericht de preventie polarisatie en radicalisering. Ook biedt ze een meer algemene Toolbox voor evaluaties aan. Internationaal biedt onder andere RAND een uitgebreide en toegankelijke Toolkit aan.

Wat is het doel van de evaluatie?
Zoals aangegeven zijn er verschillende redenen om je podcast te evalueren. Je kan bijvoorbeeld evalueren om je podcast te ontwikkelen, te verbeteren of om vast te stellen wat je bereikt en of je je doelstellingen behaalt. De doelen die je met je evaluatie nastreeft helpen vaststellen welk type evaluatie passend is en geven richting aan het verdere ontwerp.

Voor wie voer je de evaluatie uit?
Bij het opstellen van een evaluatieplan is het nuttig om na te denken voor wie de resultaten van de evaluatie zijn bedoeld. Voer je de evaluatie vooral voor jezelf uit of doe je dit (ook) voor anderen? Het kan bijvoorbeeld relevant zijn om terug te koppelen naar je doelgroep wat de opbrengsten zijn van je podcast. Ook kan het voorkomen dat er verantwoording moet worden afgelegd aan een externe partij. Zeker in het laatste geval kan er behoefte zijn aan een meer formele en diepgaande vorm van evaluatie. Soms moet deze worden uitgevoerd door een externe partij die vervolgens een officieel rapport uitbrengt. Doe je het vooral voor jezelf dan volstaan misschien een meer informele een minder diepgaande evaluatie.

Welke vragen wil je met je evaluatie beantwoorden?
Om richting te geven aan je evaluatie en deze behapbaar te houden is het belangrijk dat je bij het maken van een plan goed nadenkt over wat je precies te weten wilt komen. Op welke vragen wil je met je evaluatie een antwoord geven? De vragen die je opstelt zijn in grote mate bepalend voor het soort informatie dat je tijdens je evaluatie wilt verzamelen en de wijze waarop je dit kan doen. Als het goed is vloeien jouw vragen logisch voort uit je evaluatiedoelen.

Bij wie of wat ga je informatie verzamelen?
Welke informatiebronnen ga je raadplegen om je evaluatievragen te beantwoorden? Bij podcasting denk je dan al snel aan de luisteraars. Maar afhankelijk van je evaluatiedoelen en -vragen kunnen ook hele andere informatiebronnen relevant zijn. Een procesevaluatie zou zich bijvoorbeeld kunnen richten op de samenwerking tussen degenen die betrokkenen waren bij de podcast. Ook kan het tijdens het formatief evalueren interessant zijn om je te verdiepen in literatuur omtrent podcasting en evaluaties van eerdere soortgelijke ondernemingen .

Welke middelen zijn beschikbaar?
Het ontwerp van je evaluatie moet worden afgestemd op de middelen (bijv. tijd, budget, menskracht, expertise) die je tot je beschikking hebt. Het belangrijk om goed na te denken wat er met deze middelen haalbaar is, zo kom je tijdens de uitvoering de evaluatie niet voor vervelende verassingen te staan. * * *

Oefening
Heb je al een ideeën over hoe jij deze vragen zou beantwoorden? Schrijf hieronder jouw jou ideeën op:

[ANSWER BOX]